Wśród czynników ryzyka powstawania zaparć wymienia się:

  • niewłaściwe i nieregularne posiłki,
  • mało urozmaicone posiłki,
  • dieta ubogoresztkowa,
  • siedzący tryb życia,
  • żylaki odbytu,
  • nadużywanie środków przeczyszczających,
  • leki porażające lub zwalniające stany perystaltyczne jelit,
  • niektóre choroby np. niedoczynność tarczycy,
  • nadczynność przytarczyc,
  • chorobę Hirschprunga.

Leczenie polega na zmianie trybu życia, podjęciu regularnej aktywności fizycznej, modyfikacji sposobu odżywiania poprzez dietę z wysoką zawartością włókna pokarmowego.

Zaparcia są bardzo silnie związane z brakiem ruchu. U zdrowych osób aktywność fizyczna pobudza motorykę jelita grubego, skracając czas pasażu jelitowego.
Zastosowanie umiarkowanego wysiłku fizycznego, przez 30–60 minut dziennie, istotnie poprawia konsystencję stolca, zmniejsza ilość gromadzących się gazów i wzdęcia jamy brzusznej.

 

Elementem niefarmakologicznego leczenia zaparć jest przedstawienie pacjentowi prawidłowej techniki defekacji. Szczególny nacisk należy położyć na to, aby pacjent nie wstrzymywał potrzeby defekacji, przyjął prawidłową postawę, ułatwiając wydalanie stolca (pochylenie się do przodu z uniesieniem kolan powyżej bioder i oparciem stóp na wzniesieniu celem złagodzenia kąta odbytowo-odbytniczego).
Należy ponadto unikać nadmiernego naprężania się w trakcie defekacji, stosować techniki relaksacyjne oraz przebywać w toalecie maksymalnie przez 5–10 minut.